
147
tient fermement que le sens littéral des prophéties est christologique (…) Pour lui, le sens littéral
s’étend à la pleine signification du texte prophétique»
164
.
Analogo caso si ritrova nel commento a Is 11, 1, «Egredietur virga de radice Iesse et flos
de radice eius ascendet»:
Alii legunt totum de Iosia, sed male, quia multa sunt que nullo modo ei conveniunt, et<iam>
secundum litteralem expositionem.
165
Gli ebrei leggono nel versetto di Isaia il riferimento a Iosia, giusto re d’Israele, ma Guerrico nega
la validità di tale lettura etiam secundum litteralem expositionem.
L’espressione extorsio littere si ritrova nel commento a Is 40, 3, «Vox clamantis in
deserto: ‘Parate viam Domini, rectas facite in solitudine semitas Dei nostri’»:
Deinceps exponunt quidam de reditu Babylonis etc. extorsione littere. Ieronimus
166
autem
melius legit hoc de adventu Christi, et hec expositio respondet bene precedenti littere.
167
Leggere il versetto di Isaia secondo un tentativo di contestualizzazione storica è extorsio littere.
Anche in questo caso, nella lettera del Profeta bisogna leggere la profezia, e quindi l’avvento del
Cristo: solo tale interpretazione risulta conforme precedenti littere.
Altro testo interessante è il commento a Is 19, 18, «In die illa erunt quinque civitates in
terra Aegypti loquentes lingua Chanaan et iurantes per Dominum exercituum»:
In die illa (…) Agit hic proprie de conversione Egyptorum que fuit facta in adventu Domini.
Verumtamen quidam exponunt hoc de Onia, qui cum multitudine Iudeorum descendit ibi
164
J. P. TORRELL, Introduction a GUERRICUS DE SANCTO QUINTINO, Quaestiones de quolibet, edd. W.
Principe – J. Black, Toronto 2002 (Studies and Texts, 143), p. 12.
165
Ms. Oxford, New College 40, f. 48
v
; trascritto in SMALLEY, A commentary on Isaias cit., p. 394.
166
Cfr. HIERONYMUS STRIDONIUS, Commentariorum in Esaiam, XI, PL 24, 401B-C, ed. M. Adriaen,
Turnhout 1963 (CCSL, 73), pp. 455-456,11-46:
«Huius vocis memores scribae et pharisaei et princeps Iudaeorum,
cum audissent Ioannem in solitudine praedicare baptismum paenitentiae, et docere populum, mittunt qui interrogent
eum, utrum ipse sit Christus, an Elias, an propheta (…) Sed postquam apparuit gloria Domini, et vidit omnis caro
salutare Dei, cuncta repente mutata sunt, et via Domini praeparata, ita ut appareret in solitudine gloria Dei. Quando
baptizatus est Dominus in Iordane, et aperti sunt coeli, et Spiritus sanctus in specie columbae descendit, et mansit in
eo (…) Quod non solum illo tempore clamabat Ioannes, qui sermonis Dei praecursor et praevius, recte vox
appellatur. Sed usque hodie in deserto gentilium, ecclesiarum clamant magistri, ut rectas faciamus vias et semitas in
cordibus nostris Deo, impleamurque virtutibus, et inclinemur humilitate».
167
Ms. Oxford, New College 40, f. 96; trascritto in SMALLEY, A commentary on Isaias cit., p. 394.
Kommentare zu diesen Handbüchern